Likwidacja barszczu Sosnowskiego na terenie Gminy Człuchów
Likwidacja barszczu Sosnowskiego na terenie Gminy Człuchów - Projekt dofinansowany ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku
Likwidacja barszczu Sosnowskiego na terenie Gminy Człuchów - edycja 2023.
Zadanie zostało zrealizowane w ramach Konkursu na zadania z zakresu ochrony przyrody województwa pomorskiego (edycja 2023)
nr umowy: WFOŚ/D/III-46.S/4493/2023
koszt kwalifikowany zadania 54 599,37 zł
kwota dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Gdańsku 45 863,47 zł
wkład własny Gminy Człuchów 8 735,90 zł
Strona Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Gdańsku www.wfos.gdansk.pl
Obszar, na którym projekt był realizowany:
Działki gminne i osób prywatnych położone w następujących obrębach, na których stwierdza się występowanie Barszczu Sosnowskiego:
KOWR:
Obręb Barkowo, dz. nr: 509/4, 486/2, 516/4, 517/3, 516/5, 486/2, 375/1, 504/3, 504/2, 504/4;
Obręb Dębnica, dz. nr: 283;
Obręb Jęczniki Wielkie, dz. nr 306/19.
Gmina:
Obręb Barkowo, dz. nr: 431, 393/4,86/11,433/1;
Obręb Dębnica, dz. nr: 214/1;
Obręb Jęczniki Wielkie, dz. nr 250, 303/3;
Obręb Krępsk, dz. nr 393/3.
Prywatne:
Obręb Barkowo, dz. nr: 504/7; 516/6, 86/12, 88/5, 516/3, 78/5
Główny efekt ekologiczny: Celem głównym realizacji niniejszego projektu jest ograniczenie rozwoju i usunięcie inwazyjnego gatunku tj. Barszczu Sosnowskiego, na terenie gminy Człuchów.
Celem szczegółowym jest ciągły monitoring terenu oraz cykliczne i systematyczne wykonanie zabiegów metodą mechaniczną – koszenie.
Wskaźniki (wymierne rezultaty i produkty projektu, np. powierzchnia w hektarach, liczba gatunków i ich stopień zagrożenia itp.): Powierzchnia w hektarach – ok. 14 ha
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI ZADANIA - pobierz
Likwidacja barszczu Sosnowskiego na terenie Gminy Człuchów - edycja 2022
nr umowy: D/III-46.S/6134/2022
koszt kwalifikowany zadania 69 550,00 PLN- kwota dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Gdańsku 65 842,99 PLN
- wkład własny Gminy Człuchów 3 707,01 zł
Strona Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Gdańsku www.wfos.gdansk.pl
Obszar, na którym projekt był realizowany:
Działki gminne i osób prywatnych położone w następujących obrębach, na których stwierdza się występowanie Barszczu Sosnowskiego:
KOWR:Obręb Barkowo, dz. nr: 509/4, 486/2, 516/4, 517/3, 516/5, 486/2, 375/1, 504/3, 504/2, 504/4;
Obręb Dębnica, dz. nr: 283;
Obręb Jęczniki Wielkie, dz. nr 306/19.
Gmina:
Obręb Barkowo, dz. nr: 88/3, 431, 393/4;
Obręb Dębnica, dz. nr: 214/1;
Obręb Jęczniki Wielkie, dz. nr 250, 303/3;
Obręb Krępsk, dz. nr 393/3.
Prywatne:
Obręb Barkowo, dz. nr: 504/7; 516/6.
Główny efekt ekologiczny: Celem głównym realizacji niniejszego projektu jest ograniczenie rozwoju i usunięcie inwazyjnego gatunku tj. Barszczu Sosnowskiego, na terenie gminy Człuchów.
Celem szczegółowym jest ciągły monitoring terenu oraz cykliczne i systematyczne wykonanie zabiegów metodą mechaniczną – koszenie.
Wskaźniki (wymierne rezultaty i produkty projektu, np. powierzchnia w hektarach, liczba gatunków i ich stopień zagrożenia itp.):Powierzchnia w hektarach – ok. 13 ha
Liczba gatunków- gatunek inwazyjny tj. Barszcz Sosnowskiego – 1 szt.
Liczba działek objętych zadaniem - 21 szt.
Niemierzalne efekty ekologiczne projektu:Zminimalizowanie zagrożenia dla zdrowia mieszkańców.
Bezpieczeństwo mieszkańców.
Zachowanie i ochrona gatunków roślin występujących na danym terenie.
Odnowa rodzimej bioróżnorodności.
Zmniejszenie ryzyka rozprzestrzeniania się na większym terenie.
Projekt przyniósł efekt ekologiczny w postaci wymiernej jak również w postaci niewymiernej.
Wymiernym edukacyjno-informacyjnym efektem ekologicznym jest:
- wzrost uświadomienia mieszkańców nt. szkodliwości dla środowiska i zdrowia rośliny inwazyjnej;
- wzrost zainteresowania mieszkańców możliwością skorzystania z skutecznego i systematycznego usuwania rośliny;
Wymiernym efektem rzeczowym jest:
- umieszczenie informacji na tablicy ogłoszeń w budynku Urzędu Gminy Człuchów oraz kampanii informacyjno-edukacyjnej na stronie internetowej.
Niemierzalnym efektem ekologicznym projektu będzie poprawa bezpieczeństwa, zarówno ludzi jak i zwierząt przebywających na terenie gminy Człuchów, a także zwiększenie wiedzy społeczności lokalnej w obszarze zagrożeń wynikających ze strony inwazyjnych gatunków obcego pochodzenia. Jeszcze niedawno (2003r.) roślina to była proponowana przez szkółkarzy do nasadzenia w parkach i ogrodach, ze względu na swoja okazałość. Jednak dogłębna wiedza na temat rośliny, ich rozwoju oraz ekspansywności w wypieraniu innych rodzimych gatunków pozwoli mieszkańcom zwiększyć świadomość procesów obowiązujących w ekosystemie. Prowadzona akcja edukacyjno- informacyjna wpłynie na wzrost zaangażowania społeczności lokalnej w realizacje projektu w postaci zgłaszania ewentualnych nowych stanowisk Barszczu Sosnowskiego.
metoda unieszkodliwiania:
Zastosowano następujące metody zapobiegania rozprzestrzenianiu się i zwalczania barszczu Sosnowskiego:Metoda chemiczna- jest najpopularniejszym sposobem zwalczania Barszcz Sosnowskiego jest użycie herbicydów. Najlepsze efekty daje zastosowanie środków chemicznych na wiosnę (marzec-maj) i ewentualne powtórzenie aplikacji pod koniec maja. Przy zastosowaniu omawianej metody do zwalczania roślin poza odpowiednimi substancjami konieczne jest wykorzystanie sprzętu, który pozwalałby na ich aplikację. Wśród takich, na potrzebę zwalczania barszczu Sosnowskiego zazwyczaj wykorzystano:
- opryskiwacze ręczne lub maszynowe,
- mazacze,
- urządzenia umożliwiające iniekcję preparatów chemicznych bezpośrednio do rośliny (jej części nadziemnych tj. łodygi, lub jej nasady) albo części podziemnych,
- innowacyjna „Metoda i technika PASTWA”, która polega ona na selektywnym niszczeniu osobników omawianych gatunków. Zaleca się stosowanie jej w stosunku do roślin, których wysokość nie przekroczyła 1,2 m, lub po ich uprzednim skoszeniu. W szyjkę korzeniową barszczu wbija się pionowo szpikulec penetrujący, po czym następuje samoczynny spływ cieczy (herbicydu) do korzenia
Metody mechaniczne- Mechaniczne zwalczanie kaukaskich barszczy jest uważane za najbardziej przyjazne dla środowiska naturalnego. Dobór konkretnych zabiegów jest uzależniony od wielkości i liczebności stanowiska omawianych gatunków oraz od łatwości dostępu do niego, a także od celu, jaki podejmujący działania chce się osiągnąć.
Koszenie– jednym z najczęściej stosowanych w Polsce zabiegów przeprowadzanych względem omawianych gatunków. Metoda ta nie eliminuje jednak barszczu Sosnowskiego ze środowiska. Może jedynie zapobiegać wytworzeniu nasion, a tym samym dalszemu zasilaniu banku glebowego i rozprzestrzenianiu się roślin. konieczne jest wielokrotne powtarzanie koszenia w trakcie sezonu wegetacyjnego 2-4 razy w sezonie.
Osłanianie i ścinanie kwiatostanów
Przecinanie korzenia- Kolejną mechaniczną metodą walki z kaukaskimi barszczami jest przecinanie szyjki korzeniowej. Sposób ten jest określany, jako jedyna metoda mechaniczna, która powoduje śmierć rośliny. Obumarcie następuje na skutek uszczuplenia zasobów odżywczych magazynowanych w korzeniu.
Reasumując stanowiska barszczu na terenie Gminy Człuchów niszczono ręcznie lub mechanicznie (poprzez wykopywanie roślin lub ścinanie kwitnących pędów) oraz chemicznie, przy czym optymalnym rozwiązaniem było działanie konsekwentne, wieloletnie i skoordynowane w skali sąsiadujących gmin. Niszczenie mechaniczne i chemiczne miało na celu zapobiegniecie kwitnieniu rośliny i rozsianie nasion. Ponieważ barszcz jest rośliną monokarpiczną (po zakwitnięciu zawsze obumiera), takie działanie eliminuje populacje. Metoda ta wymaga jednak konsekwentnego stosowania przez szereg lat. Problemem stanowi konieczność stosowania herbicydów, które są skuteczne, ale stanowią zagrożenie dla innych roślin. Osoby biorące udział w zwalczaniu Barszczu Sosnowskiego były wyposażone w odpowiednie ubrania ochronne. Ze względu na wysokie koszty i uciążliwość zwalczania tej rośliny istotna jest konsekwencja w powstrzymywaniu inwazji i zwalczanie jej ognisk, zwłaszcza w czasie, gdy na stanowiskach barszcz rośnie w postaci nielicznych jeszcze roślin. Problemem była utylizacja pozyskanych w wyniku różnych zabiegów części roślin, które ze względu na zawartość substancji toksycznych, nie mogą być kompostowane, ani spalane w niekontrolowanych warunkach. w związku z tym uzyskane na skutek przeprowadzenia różnych metod zwalczania egzemplarze barszczu (lub jego części) zostały umieszczone w szczelnie zamkniętych czarnych plastikowych workach i pozostawione na słońcu przez tydzień, tak by wyschły, a następnie przekazane do utylizacji przez podmiot odpowiedzialny za unieszkodliwianie odpadów tego typu.
